تصویر برداری کردن از رگ ها و عروق موجود در بدن را آنژیوگرافی می گویند.

به وسیله تزریق کردن ماده حاجب و اشعه ایکس انجام می شود.

ماده حاجب ماده ای است که موجب افزایش کنتراست مایعات شده تا تصویر بهتری به وسیله اشعه ایکس دریافت گردد.

آنژیوگرافی جزو روش های تشخیصی‌ جهت بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد و برای بررسی تنگ شدن عروق، وجود گرفتگی در عروق، التهاب و خونریزی عروق انجام می‌ شود.

اطلاعات دقیق در رابطه با این موارد ارائه می دهد تا پزشک بهتر بتواند در جهت درمان بیمار اقدام نماید.

آنژیوگرافی در کرج جهت بررسی عروق موجود در قلب، مغز، شکم و یا پاهای فرد استفاده می کنند تا عروقی که دچار انسداد شده و یا ناقص هستند، مشخص گردد.

زمانی که پزشک بعد از به کار بردن نوار قلب و تست ورزش در کرج احتمال وجود گرفتگی در عروق را بدهد جهت بررسی بیشتر از آنژیوگرافی استفاده می کند‌.

این روش تشخیصی‌ را به دلایل زیر نیز ممکن است مورد استفاده قرار دهند:

• وجود مشکل در عروق کرونری فرد مثل به وجود آمدن درد در قفسه سینه وی
• وجود نتیجه ای غیر طبیعی در آزمایش غیرتهاجمی فرد
• وجود نقص و اختلال در قسمت قلب که ممکن است مادرزادی باشد.
• وجود بیماری هایی در رگ های خونی افراد
• اختلال در دریچه قلب

چه علائمی باعث انجام آنژیوگرافی می شود؟

در صورت بروز علائم و نشانه‌های زیر ممکن است پزشک انجام آنژیوگرافی عروقی را توصیه کند:

• بروز علائم بیماری عروق کرونر، مانند درد قفسه سینه
• درد در قفسه سینه، فک، گردن یا بازو
• درد جدید یا فزاینده قفسه سینه
• نقایص مادرزادی قلبی
• نتایج غیرطبیعی در تست ورزش
• سایر مشکلات عروقی یا آسیب قفسه سینه
• مشکلات دریچه قلب

به خاطر عوارضی که آنژیوگرافی ممکن است داشته باشد، قبل از انجام این عمل حتما از دیگر آزمایش های غیرتهاجمی قلب مانند الکتروکاردیوگرام، اکوکاردیوگرافی یا تست استرس انجام‌ می شود.

انواع آنژیوگرافی

بسته به اینکه کدام قسمت از بدن موردبررسی قرار ‌گیرد، انواع مختلفی از آنژیوگرافی وجود دارد.

سی تی آنژیوگرافی

امکان دارد بعضی اوقات در آنژیوگرافی قلب از سی تی اسکن یا ام آر آی به جای اشعه ایکس استفاده شود.

به این مورد آنژیوگرافی سی تی یا ام آر آی گفته می شود.

در این روش هدف تصویربرادری عروق خونی می باشد، زیرا بافت‌ های نرم از جمله عروق خونی در اکثر روش‌های تصوربرداری به‌خوبی نشان داده نمی‌ شوند.

دستگاه آنژیوگرافی با این روش می‌ تواند کمک‌ کننده باشد.

آنژیوگرافی قلب (عروق کرونر)

از رایج ترین آنژیوگرافی هایی که پزشکان انجام می دهند، عروق کرونروی لب می باشد.

انژیو گرافی قلب جزو روش‌های اصلی تشخیص بیماری قلبی می باشد.

در این روش از لوله بلند، نازک و منعطف به نام کاتتر برای تزریق ماده‌ی کنتراست اشعه ایکس در قسمت مشخص استفاده‌ می‌ شود.

کاتتر از یک شریان در ساعت وارد بدن شده و نوک آن از طریق سیستم شریانی به داخل شریان کرونر اصلی پیش‌ می‌ رود.

تصاویر اشعه ایکس حاصل امکان اندازه‌گیری دهانه‌های شریان را فراهم خواهد کرد.

وجود یا عدم وجود گرفتگی رگ قلب یا آتروم در دیواره رگ‌ ها را نمی توان به‌ وضوح تعیین کرد.

در آنژيو كردن قلب عروق کرونر می‌ توان تنگی عروق کرونر یا تنگ‌شدن رگ خونی را بررسی‌ کرد.

با مقایسه مقطع عرضی بخش های باریک شده ی رگ خونی با بخش‌های وسیع‌تر رگ مجاور درجه تنگی را می توان مشخص کرد.

آنژیوگرافی فلورسین

آنژیو فلورسین روش تصویربرداری می باشد که در آن از یک رنگ فلورسنت استفاده‌ می‌شود.

رگ‌های خونی پشت چشم توسط این رنگ برجسته می‌ شود تا بتوان از آنها عکس برداری کرد.

این آزمایش اغلب برای مدیریت اختلالات چشمی کاربرد دارد.

چه کسانی باید آنژیوگرافی انجام دهند؟

از آنجایی که این روش تشخیصی به پزشکان کمک می‌کند تا وضعیت شریان‌های قلب را بررسی کرده و درمان‌های مناسب را تعیین کنند، افرادی که شرایط زیر را دارند به آنژیوگرافی قلبی نیاز دارند:

آنژیوگرافی برای بیمارانی انجام می‌شود که درد قفسه سینه ناشی از تنگی یا انسداد شریان‌های کرونری دارند. این درد معمولاً با فعالیت یا استرس بدتر می‌شود و با استراحت بهبود می‌یابد.

اگر آزمایش‌هایی مانند تست ورزش، اکوکاردیوگرام یا اسکن هسته‌ای قلب نشان دهنده مشکلی در شریان‌های قلب باشد، پزشک ممکن است آنژیوگرافی را توصیه کند.

در مواقع اضطراری، مانند زمانی که بیمار علائم حمله قلبی (مانند درد شدید قفسه سینه، عرق سرد و حالت تهوع) دارد، آنژیوگرافی برای شناسایی و درمان سریع شریان مسدود شده ضروری است.

بیمارانی که بدون هیچ دلیل واضحی دچار تنگی نفس، ضعف یا خستگی شدید می‌شوند، ممکن است برای تعیین علت به آنژیوگرافی نیاز داشته باشند.

افرادی که سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری قلبی هستند و ممکن است برای ارزیابی دقیق‌تر به آنژیوگرافی نیاز داشته باشند.

افراد مبتلا به دیابت یا فشار خون بالا ممکن است به دلیل افزایش آسیب‌پذیری عروق کرونر خود، برای بررسی وضعیت قلب خود به آنژیوگرافی نیاز داشته باشند.

در برخی موارد، آنژیوگرافی قبل از جراحی‌های بزرگ مانند تعویض دریچه قلب یا سایر جراحی‌ها برای کاهش خطرات قلبی انجام می‌شود.

چه کسانی نباید آنژیوگرافی انجام دهند؟

طبیعی است که این روش برای برخی افراد مناسب نباشد و خطراتی را به همراه داشته باشد، به خصوص برای افرادی که مشکلات شدید کلیوی دارند، خطرات بیشتری نیز وجود دارد.

افرادی که کلیه های نارسی دارند و در عملکرد کلیه هایشان مشکل وجود دارد.

به دلیل اینکه در این عمل از رنگ استفاده می شود و این رنگ باید از کلیه ها خارج شود.

افرادی که به مواد حاجب حساسیت دارند یا سابقه واکنش‌های آلرژیک شدید به داروها یا مواد حاجب دارند، باید قبل از انجام این روش با پزشک خود مشورت کنند.

افراد مبتلا به اختلالات خونریزی یا اختلالات لخته شدن خون نیز باید با احتیاط این روش را انجام دهند.

این افراد ممکن است پس از انجام آنژیوگرافی، خطر خونریزی داخلی را تجربه کنند.

بیمارانی که مشکلات قلبی پیچیده یا رگ‌های به شدت مسدود دارند، ممکن است پس از انجام آنژیوگرافی در معرض خطر بیشتری از عوارض جدی مانند آسیب به دیواره رگ یا حمله قلبی باشند.

به همین دلیل، این روش باید برای این بیماران تحت نظارت دقیق و با توجه به شرایط خاص آنها انجام شود.

روش های انجام آنژیوگرافی

روشی است که با به کار گرفتن روش‌ تصویربرداری از طریق اشعه ایکس، اقدام به دیدن رگ های خونی قلب می کنند و برای اینکه وجود مانع در جریان یافتن خون به سمت قلب مشخص گردد مورد استفاده قرار می گیرد.

با خوابیدن شما روی تخت مربوط به اشعه ایکس دستگاه مربوط به وضعیت قلب و دستگاه مربوط به فشار خون به فرد وصل می شود.

مقداری داروی بی حسی موضعی از ناحیه کاتتر به فرد تزریق می گردد.

برای انجام این عمل کاملا هوشیار هستید ولی هیچ دردی را حس نمی کنید و بی حسی مدتی بعد از آنژیوگرافی رفع می‌ شود.

آنژیوگرافی قلب قسمتی از اقدامات مربوط به کاتتریزاسیون قلب است که جهت بررسی شرایط قلب مورد استفاده قرار می گیرد.

برای انجام آنژیوگرافی قلب، ماده ای رنگی را به رگ های موجود در قلب تزریق کرده که به وسیله اشعه ایکس و طی تصویربرداری مشاهده می گردد.

دستگاه اشعه ایکس رگ های قلبی را از طریق یک سری عکس بررسی می کند‌.

می توان در طی انجام آنژیوگرافی و وجود گرفتگی در عروق، آنژیوپلاستی را هم انجام داد.

انجام این آنژیوگرافی با وارد کردن کاتتر در شریان های بدن از قسمت ران یا دست انجام می‌ شود.

روش تشخیصی‌ آنژیوگرافی را به دو صورت انجام می دهند از جمله:

• انجام آنژیوگرافی از دست
• انجام آنژیوگرافی از پا

آمادگی های لازم برای انجام آنژیوگرافی

پیش از انجام این عمل باید بیمار موارد زیر را مورد توجه قرار دهد:

باید تمامی مدارک پزشکی و آزمایشات چون تست ورزش، اکو قلب، نوار قلب و … را تهیه کرده و همراه خود داشته باشد.

باید برای ۳ الی ۶ ساعت پیش از انجام دادن آنژیوگرافی ناشتا بود و از خوردن غذا خودداری کرد.

روز قبل از انجام آنژیوگرافی موهای زائد موجود در ناحیه کشاله ران، دست، سینه و زیر بغل خود را بر طرف کنید.

زیور آلات و دندان مصنوعی را همراه خود به بیمارستان نبرید.

یک نفر را همراه خود به بیمارستان ببرید‌.

در رابطه با دارو های خود با پزشک مشورت کنید تا در صورت لزوم آنها را مصرف نکنید و یا چنان چه لازم است حتما آنها را مصرف نمایید‌.

در صورت وجود آلرژی، آسم، کلیه و … پزشک خود را در جریان این موضوع بگذارید.

در صورت حساسیت به ماده حاجب پزشک خود را در جریان بگذرید.

به بیمارستان مراجعه کرده و با مراجعه کردن به اتاق آمادگی، سرم را وصل کرده و لباس مخصوص را بر تن کنید.

به همراه پرستار به اتاق کت لب رفته تا مشخصاتتان تحت کنترل قرار بگیرد.

برای آنژیوگرافی، شما به پشت روی میز اشعه ایکس دراز خواهید کشید.

از آنجایی که میز ممکن است در طول عمل حرکت کند، ممکن است به سینه و پاهایتان بسته شوید.

دوربین‌های اشعه ایکس روی سر و سینه شما حرکت می‌کنند تا از زاویه های متفاوت عکس بگیرند.

یک لوله نازک به داخل رگی در بازوی شما وارد می‌شود، ممکن است قبل از آنژیوگرافی به شما آرامبخش داده شود که باعث می‌شود در طول آنژیوگرافی احساس خواب‌آلودگی کنید.

در طول آنژیوگرافی، الکترودهایی به سینه شما متصل می‌شوند تا ضربان قلب شما در طول عمل کنترل شود.

همزمان، یک فشارسنج فشار خون شما را اندازه‌گیری می‌کند و یک اکسی‌متر سطح اکسیژن خون شما را اندازه‌گیری می‌کند.

در صورت بروز هرگونه درد یا ناراحتی، به تیم مراقبت‌های بهداشتی خود اطلاع دهید.

مراقبت های لازم بعد از انجام آنژیوگرافی

بعد از آزمایش، از شما خواسته می‌شود که در اتاق ریکاوری بمانید، جایی که باید چند ساعت استراحت کنید و دراز بکشید تا از خونریزی ناشی از برش جلوگیری شود.

معمولاً می‌توانید همان روز به خانه بروید، اگرچه گاهی اوقات ممکن است لازم باشد یک شب در بیمارستان بمانید.

ممکن است قبل از رفتن به خانه، نتایج آزمایش به شما گفته شود، اما اغلب لازم است عکس‌های اشعه ایکس با جزئیات بررسی شوند و نتایج تا چند هفته در دسترس نیستند.

پیاده روی روزانه داشته باشید و برای شروع می توانید از 5 دقیقه شروع کنید و به 35 دقیقه برسانید.

به مدت 5 تا 7 روز از انجام فعالیت های سنگین و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.

بهتر است حداقل ۲۴ ساعت کسی را همراه خود داشته باشید تا از بروز هرگونه مشکلی جلوگیری شود.

به محض اینکه احساس آمادگی کردید، خوردن و آشامیدن را شروع کنید.

رنگ کنتراست از طریق ادرار دفع می‌شود، بنابراین نوشیدن مقدار زیادی آب به دفع سریع‌تر آن کمک می‌کند.

معمولاً می‌توانید روز بعد به فعالیت‌های روزانه خود بازگردید، اگرچه ممکن است لازم باشد در چند روز اول از بلند کردن اجسام سنگین و ورزش خودداری کنید.

ممکن است در چند روز اول کمی کبودی و درد را تجربه کنید.

اگر آنژیوگرافی از طریق دست انجام شده است، به مدت 2 هفته از انجام کارهای سنگین با دست جراحی خودداری کنید.

به مدت 3 روز رانندگی نکنید.

از فعالیت جنسی به مدت 5 تا 7 روز خودداری کنید.

پانسمان ناحیه عمل در روز بعد برداشته می شود و نیازی به پانسمان مجدد نیست.

به مدت 1 هفته مقدار زیادی آب بنوشید تا به کلیه ها به دلیل دفع رنگ تزریق شده در طی آنژیوگرافی آسیب نبیند.

از غذا های کم نکم و کم چرب استفاده کنید.

میوه ها و سبزیجات تازه بخورید.

تفاوت آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی چیست؟

آنژیوگرافی ثبت و آنالیز پزشکی رگ خونی است که به درستی کار نمی کند.

فرآیند باز کردن انسداد رگ یا شریان مسدود شده با آنژیوپلاستی اتفاق می افتد.

آنژیوپلاستی با کاتتر بالون یا اشعه ایکس انجام می شود.

امید به زندگی بیماران آنژیوپلاستی نسبتا طولانی است و این روش در بهبود جریان خون به قلب و رفع علائم انسداد بسیار موثر است.

بعد از آنژیوگرافی چی بخوریم؟

بسیار مهم است که بعد از این عمل، غلات کامل مصرف کنید.

مواد غذایی زیر را بیشتر در رژیم خود قرار دهید:

• نان
• برنج
• غلات سبوس‌دار
• پاستا
• کینوا
• حبوبات
• دانه‌های روغنی
• آووکادو
• فلفل دلمه‌ای
• هویج

سوالات متداول

آنژیوگرافی قلب چقدر طول می‌ کشد؟

مدت زمان آنژیوگرافی قلب معمولاً بین 30 دقیقه تا یک ساعت با توجه به پیچبدگی هر مورد، طول می‌ کشد.

این زمان به وضعیت بیمار، پیچیدگی عمل و نیاز به درمان‌های اضافی مانند استنت‌گذاری بستگی دارد.

در برخی موارد، در صورت نیاز به درمان فوری، مدت زمان عمل ممکن است طولانی‌تر باشد.

مراقبت‌های بعد از آنژیوگرافی قلب چیست؟

استراحت کافی، عدم انجام فعالیت‌های سنگین، مراقبت از محل ورود کاتتر و پیگیری با پزشک برای ارزیابی وضعیت پس از عمل از مراقبت‌های مهم پس از عمل است.

آیا آنژیوگرافی قلب برای کودکان ایمن است؟

بله، آنژیوگرافی قلب برای کودکان تحت شرایط خاص و با تجهیزات مناسب انجام می‌ شود و ایمنی آن توسط متخصصان تضمین می‌ شود.

مدت بستری در بیمارستان برای آنژیوگرافی قلب چند روز است؟

مدت بستری در بیمارستان برای آنژیوگرافی قلب معمولاً یک روز است. پس از انجام عمل، بیمار معمولاً برای چند ساعت تحت نظر قرار می‌گیرد تا از عوارض احتمالی مانند خونریزی یا سایر مشکلات جلوگیری شود.

در صورت نیاز به درمان‌های اضافی مانند استنت‌گذاری یا شرایط خاص بیمار، مدت بستری در بیمارستان ممکن است طولانی‌تر شود.

اکثر بیماران پس از گذراندن یک شب در بیمارستان می‌توانند به خانه برگردند.